Республиканская олимпиада по физике 2013, 9 класс, теоретический тур

Есеп №1. (9.5 ұпай)
Бұл есеп тәуелсіз үш бөлімнен тұрады.
Бөлім А (5.5 ұпай)
Радиусы

$R$ карусельдің солтүстік шетінде массасы

$m$ объект орналасқан. Карусель тұрақты

$\beta$ бұрыштық үдеумен сағат тілі бағытымен айналады (үстінен қарағанда). Дене мен карусель арасындағы үйкеліс коэффициенті —

$\mu_{s}$ .

а) Қандай

$t_0$ уақыт мезетінде дене карусельге қатысты сырғанап бастайды?
б) Дене карусель бойымен сырғанай бастағандағы

$\vartheta$ жылдамдығы үшін өрнек жазыңыз;
в)

$\mu_{s}=0.50$ ,

$\beta=0.20$ с

$^{-2}$ ,

$R=4.0$ м деп болжайық. Дене сырғанай бастағанда солтүстіктен сағат тілі бойынша дене қандай

$\alpha$ бұрышпен және қандай жылдамдықпен сырғанайды? Еркін түсу үдеуі

$g=9.8$ м/с

$^2$ .
Бөлім Б (1.5 ұпай)
Судың температурасын өлшеу үшін суға термометр енгізілді және ол

$t_1= 50^{\circ}$ С көрсетті. Суға енгізуден бұрын термометр бөлме температурасын

$t_0=18^{\circ}$ С көрсетті. Тәжірибені қайтадан жасайды және екі термометрді пайдаланады. Олардың көрсеткіштері —

$t_2= 40^{\circ}$ С. Судың алғашқы

$\theta$ температурасын табыңыз.
Бөлім В (2.5 ұпай)
Суретте көрсетілген электрлік схемаға екі амперметр және вольтметр қосылады. Өлшегіш құрылғылардың көрсеткіштері келесідей:

$V_1=10.0$ В,

$V_2=10.5$ B,

$I_2= 50$ мА,

$I_2=70$ мА.

$R$ резистор кедергісін табыңыз.
комментарий/решение

Есеп №2. (11 ұпай)
Суретте көрсетілген алғашқы орналасудан горизонталь жазықтыққа массасы

$M$ боулинг шары және массасы

$m$ гольф допы бір уақытта лақтырылады. Шар мен доп центрлерін қосатын түзу вертикальмен

$\alpha$ бұрышын жасайды. Боулингке арналған шар мен гольфқа арналған доп радиустары

$h$ -тан біршама кіші. Кейінгі қозғалыстар келесідей болады: боулингке арналған шар алдымен жазықтықпен соқтығысады, сосын гольф добын соғады. Барлық соқтығыстарды абсолют серпінді деп санаңыз, үйкелісті және ака кедергісін ескермеңіз. Еркін түсу үдеуі

$g$ .

Алғашқы соқтығысқа дейін боулингке арналған шардың $\vartheta_1$ жылдамдығы мен гольф добының $\vartheta_2$ жылдамдығы неге тең? Олар қайда бағытталған?
Екінші соқтығысқа дейін боулингке арналған шардың $u_1$ жылдамдығы мен гольф добының $u_2$ жылдамдығы неге тең? Олар қайда бағытталған?
Екінші соқтығыстан кейін боулингке арналған шардың $w_1$ жылдамдығы мен гольф добының $w_2$ жылдамдығы неге тең? Олар қайда бағытталған?
Боулингке арналған шармен соқтығысудың алдында қандай $l$ қашықтықта гольф добы құлайды?
Енді $M=m$ деп алыңыз. $l$ -дың максималь мәні қандай және ол қандай $\alpha$ бұрышта максималь болады?

комментарий/решение

Есеп №3. (5.5 ұпай)
Ішкі диаметрі

$D$ , өлшемді стаканда диаматері

$d$ ағаш цилиндр жүзіп жүр. Цилиндрдің төменгі шеті

$V_{OH}=70$ мл деңгейінде тұр, ал стакандағы су көлемі

$V_{OB}=120$ мл. Цилиндрдің осі вертикальды болатындай, цилиндрді спицамен суға батырады. Су деңгейі

$V_{b}$ және цилиндрдің төменгі шеті

$V_{H}$ өлшенеді.

$1$ мл қателіктен аспайтын қателіктері бар, экспериментальдық мәліметтер келесі кестеде көрсетілген:

а) Цилиндр жасалған ағаштың тығыздығын анықтаңыз;
б)

$D/d$ диаметрлер қатынасын табыңыз;
в) Цилиндрді суға енгізгенге дейінгі судың көлемін табыңыз.
Судың тығыздығы —

$\rho_0=1000$ кг/м

$^3$ .
комментарий/решение

Есеп №4. (4,0 ұпай)
Қуаты

$P$ қыздыру шамының жібі цилиндр тәрізді және ұзындығы

$L$ , радиусы

$a$ .

$n$ — қандай да бір сан, қуаты

$nP$ болатын цилиндр тәрізді, сол материалдан жасалған, сәулелену спектрі өзгермеген қыздыру шамының жібін жасау керек. Жаңа жіптің

$a_{n}$ радиусы және

$L_{n}$ ұзындығы қандай болуы тиіс? Лампа тек сәулеленуге энергия жоғалтатынын ескеріңіз.
комментарий/решение