Математикадан аудандық олимпиада, 2011-2012 оқу жылы, 10 сынып
Оң бүтін санның факториалының ондық жазбасы дәл он бір нөлмен аяқталуы мүмкін бе? (n!=1⋅2⋅…⋅n екенін естеріңізге саламыз.)
посмотреть в олимпиаде
Комментарий/решение:
Берілген есепті "Кері жору" арқылы дəлелдейік.
Айталық, k! caны 11 нөлмен аяқталатын сан болсын делік. Бұл дегеніміз берілген сан 211⋅511 санына қалдықсыз бөлінеді дегенді білдіреді. Ендігі қадам ретінде біз k! cанын жай көбейткіштерге жіктейтін болсақ , жай көбейткіштердің ішінде 5 деген көбейткіштің саны 11 болатындай санды іздеп көрелік.
5-ке еселі сандарды қарастыралық: 5 ,10, 15, 20, 25, 30, 35, 40, 45, 50, 55, ...
Байқап тұрған сандардың ішінен 45! санын қарастыратын болсақ, 45! саны 10 нөлмен, ал келесі 50! саны 12 нөлмен аяқталады. Ал арасында қалып қойған 46, 47,48,49 сандарын ескермесек те болады.
Біздің кері жоруымыз қате, демек n! саны 11 нөлмен аяқталуы мүмкін емес.
Возможно, что при неправильном наборе формул, они будут
доредактированы модератором. При этом содержание не будет меняться.